Renate Venema, een drijvende kracht binnen Rabobank, neemt ons mee in een openhartig gesprek over de rol van de bank bij de verduurzaming van het noordelijke MKB. In een tijdperk waarin innovatieve technologie, maatschappelijke veranderingen en een groeiende bewustwording rond duurzaamheid hand in hand gaan, is het versterken van regionale samenwerkingen belangrijker dan ooit.
Renate Venema, één van de vooraanstaande directeuren binnen Rabobank, heeft een carrière die net zo inspirerend als veelzijdig is. Wat opvalt tijdens ons gesprek is dat Renate een echt ‘mensenmens’ is, met een hoge mate van sociale intelligentie. Opgegroeid in Hoogezand en afgestudeerd in Groningen, begon Venema haar professionele reis als trainee bij de ABN in 1989. Haar traject kende al snel een dynamische wending: na de fusie van ABN tot ABN Amro ontwikkelde zij zich binnen deze bank tot een ervaren professional. Na twintig jaar ABN Amro maakte zij in 2009 de overstap naar Rabobank. Wat volgde was een snelle en indrukwekkende groei. Binnen enkele jaren bekleedde zij meerdere leidinggevende functies, van risk manager tot Directeur Bedrijven van Friesland. Tegenwoordig bekleedt ze de rol van Regiodirecteur Grootzakelijk regio Noord-Oost. aangevuld met het lokaal directeurschap in Heerenveen. Renate: “Ik ben altijd in Hoogezand gebleven, maar dat heeft me nooit tegengehouden om buiten de provincie kansen te zoeken.”
Samenwerking als Motor voor Verandering
Renate herinnert zich dat de basisgedachte achter de aanpak van Rabobank al jaren geleden werd vormgegeven: het idee dat Noord-Nederland een hechte MKB-regio is, waarin iedere schakel, van bedrijf tot kennisinstelling en overheid, afhankelijk is van de ander. “Onze strategie is altijd gericht geweest op het leggen van verbindingen”, aldus Venema. Volgens Venema is de kernvisie van Rabobank, zoals grondlegger Friedrich Wilhelm Raiffeisen die ooit voor ogen had, dat de maatschappij alleen vooruitkomt als we elkaar helpen.
“Samenwerking is de sleutel tot succesvolle transities”
Rabobank bevordert belangrijke maatschappelijke transities door strategische samenwerkingsverbanden. Renate: “Zo stimuleren we de voedseltransitie door samen te werken met organisaties als Plant Proteïn Forward en de Agrarische Jongeren Friesland. Om de energietransitie te boosten zijn we aangesloten bij prominente netwerken als VNO-NCW
Noord, Vereniging Circulair Friesland/Groningen en Drenthe en Founded in the North. En we bevorderen financieel gezond leven door mensen te helpen inzicht te krijgen in hun financiën. We doen dit vanuit onder andere allianties op het gebied van Financieel Veilig Ouder Worden en Sociale Voedseltuinen (Sociaal & Vitaal).”
Naast het stimuleren van transities sluit Rabobank aan bij diverse platforms en community’s die ondernemers de mogelijkheid geven om met elkaar in gesprek te gaan, van elkaar te leren en vervolgens concrete stappen te kunnen zetten richting een duurzame toekomst. Renate: “Een paar mooie voorbeelden zijn Founded in the North, FEM-Start en Campus Community Fund. De aanpak van Rabobank is geworteld in het besef dat geen enkele organisatie dit alleen kan. De bank fungeert als verbinder tussen overheden, sectorpartners en het MKB, en stimuleert een cultuur van gezamenlijke verantwoordelijkheid. Wij geloven in een duurzame waardeketen, waarin iedere schakel meetelt. Alleen door samen te werken, kunnen we de noodzakelijke transities realiseren.”
Duurzaamheid als Kans en Noodzaak
Venema benadrukt dat verduurzaming niet enkel een trend is, maar een noodzaak voor het voortbestaan van bedrijven. “Als je niet meegaat in deze transitie, prijs je jezelf uiteindelijk uit de markt. Maar wij staan wel voor ‘true value’ binnen deze transitie. Bijvoorbeeld door eerlijke prijzen voor de boeren na te streven, zodat zij ook verduurzaming kunnen doorvoeren. En zo met een toekomstbestendig bedrijf nog steeds een goede boterham kunnen verdienen. Want wij burgers willen nog wel steeds melk blijven drinken.”, aldus Venema. Rabobank ziet duurzaamheid dan ook als een tweevoudige uitdaging: enerzijds een strategische kans voor innovatie en concurrentiekracht, anderzijds een risicofactor voor bedrijven die achterblijven. Renate benadrukt dat Rabobank niet enkel advies verstrekt, maar ook daadwerkelijk investeert in de transitie naar duurzaamheid. “We hebben specifieke future-fit programma’s ontwikkeld en organiseren legio bijeenkomsten waarin we bedrijven helpen hun huidige duurzaamheidspositie te bepalen en waar nodig bij te sturen.
“Als Coöperatieve Rabobank helpen wij ondernemers ook graag letterlijk met hun duurzame plannen. Landelijk hebben we hiervoor maar liefst 50 miljoen euro beschikbaar gesteld: de Rabo MKB Duurzaamheidsbijdrage. Ondernemers kunnen uit deze pot een eenmalige bijdrage aanvragen voor een duurzame investering. Er kan 12,5% van de investering worden teruggevraagd met een maximum van 10.000 euro. We doen dit vanuit onze coöperatieve gedachte: we geven een deel van onze winst graag terug aan de maatschappij. Het resultaat is een ecosysteem waarin ondernemers niet alleen hun concurrentiepositie versterken, maar ook een bijdrage leveren aan een groenere en efficiëntere bedrijfsvoering. Het is een win-win. Bedrijven die investeren in duurzaamheid, onderscheiden zich en bereiden zich voor op de uitdagingen van morgen.”, zegt Venema.
Daarnaast helpt Rabobank verenigingen, stichtingen en maatschappelijke organisaties met bijdragen uit het Coöperatief Dividend (Coöperatiefonds, Rabo ClubSupport en Verenigingsondersteuning). Renate: “Alleen al in Friesland hebben we vorig jaar 2,2 miljoen euro teruggegeven aan het verenigingsleven en breed maatschappelijke initiatieven. Venema spreekt met trots over alle activiteiten en gelden die Rabobank terug laat vloeien naar de samenleving maar ook de inzet van Rabobank voor de maatschappelijke thema’s.
“Daarmee laden we ons coöperatief gedachtegoed. We willen daarmee het beste voor de lokale leefomgeving en onze klanten bereiken. Growing a better world together”.
Kijken naar de Toekomst
Als we vooruitblikken, ziet Renate Venema enorme kansen voor Noord-Nederland. “Onze regio beschikt over een sterke technologische en kennis-economische basis. Denk aan watertechnologie, hernieuwbare energie en de circulaire economie. Water is natuurlijk de volgende sector die eraan zit te komen, zoals waterstanden en kwaliteit in relatie tot het veranderende klimaat. Wij willen hier vol op inzetten en hierin een voortrekkersrol spelen, door het noordelijke MKB te ondersteunen en te stimuleren, maar ook samen te werken met de Water Alliance en Wetsus” vertelt ze met overtuiging.”
Ze sluit af met een krachtige boodschap: “Verduurzaming is geen keuze, maar een noodzaak en bovenal een kans. Ik geloof echt dat de hele verduurzamingsslag juist gemaakt moet worden. En veel meer vanuit een collectieve intrinsieke motivatie, dan puur omwille van geld. De stimulans vanuit de regering is vaak in de vorm van subsidie. De CSRD, ofwel de duurzaamheidsrapportage die verplicht is voor beursgenoteerde bedrijven, gaat afzakken naar beneden. Er komt dus een tijd waarin iedereen zich moet afvragen: hoe is het gesteld met mijn duurzaamheid? Dit geldt niet alleen voor de grote bedrijven, maar ook voor mkb bedrijven. Rabobank staat klaar om samen met haar partners en de ondernemers in de regio deze transitie vorm te geven en ‘sustainable’ te maken. Alleen door samen te werken kunnen we bouwen aan een toekomstbestendige, innovatieve en duurzame economie.”
